Merhaba,
TÜİK İstatistik Formunun üçüncü sorusu:
Öneri 1:
Kütüphanecilik standartlarına göre sorunun yeniden düzenlenmesi yerinde olacaktır.
MARC Kaynak: https://www.loc.gov/marc/bibliographic/bd008.html
Ayrıca Taşınır Mal Yönetmeliği işlemleri de mevzuat ile uyumlu olması açısından kullanılmıştır. (İş süreçlerinde Kütüphaneler tarafından ağırlıklı olarak kullanılan işlem türleri eklenmiş satış vb. eklenmemiştir.)
Not: Taşınır Mal Yönetmeliğine göre Ciltlenmiş Süreli Yayınlar takip edildiği için standardın dışında öneri olarak yazılmıştır. Standartlara uyulmak isteniyorsa Süreli Yayınlar (Başlık) sayısı da yazılabilir.
Rehber hazırlanabilir mi?
Koha Kütüphane otomasyonu MARC standartlarını desteklediği için raporu ileriki aşamada ben hazırlayabilirim.
Diğer otomasyon programları bu verilerin raporunu oluşturabilir mi?
Öneri 2:
Web sitesi üzerinden yazılan yorumlar, e-posta ve telefon ile meslektaşlarımın çekincelerini belirtmesi üzerine Öneri 2’yi hazırladım. Ülkemizde MARC formatının tam olarak uygulanmaması MARC’a dayalı istatistiklerde bazı üniversitelerin veriyi sağlıklı olarak verememesine neden olacaktır.
Anket soruları için: ABD Eğitim Bakanlığı’nın The Institute of Education Sciences (IES) anket sorularından faydalandım. (https://ies.ed.gov)
IES Anket Soruları için tıklayınız
ONAYLANDI
Öneri 2 Sorular:
| Kitap: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı, bibliyografik kaydı oluşturulmuş fiziksel olarak mevcut kitap koleksiyonunu ifade etmektedir. Müzik notalarını dahil edin. Not: Nadir Eserleri, Süreli yayınları, mikroformları, haritaları, basılı olmayan materyalleri ve Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı olmayan Kitapları hariç tutunuz. Veri: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı materyal adet sayısından oluşmaktadır. |
| Görsel – İşitsel Materyal: Kitapdışı materyaller, mikroformları, görsel-işitsel materyalleri, kartografik ve grafik materyalleri ve üç boyutlu yapay nesneleri ve gereçleri içerir. Veri: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı materyal adet sayısından oluşmaktadır. |
| Süreli Yayınlar: Herhangi bir mecrada art arda bölümler halinde yayınlanan, sayısal veya kronolojik adlandırmalar taşıyan ve süresiz olarak devam etmesi amaçlanan bir yayındır. Bu tanım, süreli yayınları, gazeteleri ve yıllıkları (raporlar, yıllıklar vb.); derneklerin günlükleri, hatıraları, tutanakları, işlemleri vb.; ve numaralı monografik seriler. Not: Tek tek başlık sayıları bildirilecek olup sayı veya cilt adeti belirtilmeyecektir. Veri: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı Başlık sayısından oluşmaktadır. |
| Tez: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı, bibliyografik kaydı oluşturulmuş fiziksel olarak mevcut tez koleksiyonunu ifade etmektedir. Veri: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı Üniversitenin kendi bünyesinde yapılmış tez materyal adet sayısından oluşmaktadır. |
| Nadir Eserler: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı, bibliyografik kaydı oluşturulmuş fiziksel olarak mevcut Nadir Eser koleksiyonunu ifade etmektedir. Veri: Kütüphane Otomasyon Sisteminde kayıtlı materyal adet sayısından oluşmaktadır. |
16 Mart 2022 Tarihine kadar Aşağıdaki oylamaya katılabilir misiniz?
Elektronik kitapta abonelik yoluyla eriştiğimiz kitapları satın alma alanına eklediğimizde bir sonraki sene sayı azaldığında kaydı silinen olarak mı yazacağız?
Merhaba,
Tablo kütüphane otomasyon sistemlerine kayıtlı materyallere göre düzenlenmiş olup ekaynaklar sonraki tablolarda belirtilecektir.
Bizdeki uygulama yazdığınız şekilde oluyor.
Merhabalar, 3. soru için önerim materyal türlerini daha net bir şekilde belirtmek gerektiği olacak. Örneğin verdiğiniz örnek tabloda, materyal türleri arasında müzik de var, ses içeren malzemenin sayısını belirlememiz için materyal türüne müzik yerine işitsel malzeme desek daha doğru olabilir diye düşünüyorum. Bir de örnek tabloda materyal türü karışık materyaller var. Karışık materyalleri de açıkça belirtmenin fayda sağlayacağını düşünüyorum. Karışık materyalden kastımız neler olabilir? TÜİK tablosunun yetersiz olduğunu düşünebiliriz ama ifadelerin açık ve net olması önemli. Tabloda açıkça belirtilmemiş her materyal türü raporu hazırlayan kütüphanecilerce farklı algılanabilir ve farklı verileri ortaya çıkarabilir.
Teşekkürler.
Merhaba,
Materyal türlerini için MARC’ın 008 alanı kullanıldı. Materyal türleri konusunda rehber hazırlanırken ayrıntı verilse nasıl olur?
Merhaba Arkadaşlar, Öncelikle bu çalışmayı başlatan ve emek veren tüm meslektaşlarıma teşekkür ederim. Doğru verilerin elde edilebilmesi için farklı yorumlamalara sebep olmayacak şekilde, materyal türlerini ve bu türlerin altına girecek olan materyalleri net bir şekilde tanımlamak gerekiyor. Örneğin “bilgisayar dosyaları” derken tam olarak ne kastedilecek? Örnekten hareketle aşağıda MARC’dan alınan alt türlerin bizdeki karşılıkları tam olarak ne olacak? (Type of computer file (006/09): a – Numeric data, b – Computer program, c – Representational, d – Document, e – Bibliographic data, f – Font, g – Game, h – Sound, i – Interactive multimedia, j – Online system or service,… Daha fazla oku »
Merhaba,
Değerli katkılarınız için biz teşekkür ederiz.Yordam da farklı olabilir fakat veriyi standarda uygun hale getirirsek firma düzenleme yapar diye düşünüyorum.
Her zaman olduğu gibi tek biçim olmasının işimizi çok kolaylaştıracağını düşünüyorum o yüzden 008’e göre hazırlanan tablo bana en uygunu gibi geliyor. Zaten ses dosyalarını girdiğimde item bolümünde düzenleme yapıyor ama 008 de bana verilen seçenekler içinde değerlendirme yapıyorum. Aynı şekilde rapor çalıştırarak sonuçları o şekilde almak bana hem kolay hemde standart bir şekilde yapılabilir geldi. Her bir ekleme, her bir yorum MARC ta nereden karşılık bulacak sorusunu getirecektir diye düşünüyorum. Süreli yayınlarla ilgili olarak sanırım teorik olarak hepimiz elektronik kaynakları tercih ediyoruz,-Devlet Üniversitelerinde tecrübem olmadığını eklemeliyim- bu durumda mantıklı olan ciltlenmiş ve/veya ciltlenmemiş tüm süreli yayın sayısının verilmesidir gibi… Daha fazla oku »
Merhaba Özlem Hanım,
Soruların MARC karşılıklarını belirledikten sonra geriye rehber hazırlamak kalıyor. Süreli yayınlar konusunda ben de kararsızım. Ama veri olarak düşünüldüğünde en kolayı ciltli süreli yayın sayısını vermek gibi
Seçenekler şu şekilde olabilir:
Merhaba Figen Hanım,
Öneriler için teşekkür ederiz. TÜİK sorularında basılı ile elektronik materyalleri ayırmayı düşünüyoruz.
Basılı kaynaklar ile ilgili Soruları MARC standardına uygun hale getirirsek ileride Türkiye’deki Üniversite Kütüphaneleri ile Yurtdışında bulunan Üniversite kütüphanelerini karşılaştırmak daha kolay olur gibi?
Merhabalar.
Kazım beyin önermiş olduğu şekli ile yapılacak bir düzenlemenin iyi olacağı düşüncesinde olmakla beraber benim basılı ve elektronik materyaller üzerinden bir önerim olacak.
“Kütüphanenizde 2020 ve 2021 yıl sonu mevcut materyal sayısını belirtiniz.” ifadesini,
“Kütüphanenizde 2020 ve 2021 yıl sonu mevcut basılı materyal sayısını belirtiniz.” şekline dönüştürüp, Kazım beyin önerdiği şekli ile bir tablo oluşturduktan sonra
“Kütüphanenizde 2020 ve 2021 yıl sonu mevcut e-materyal sayısını belirtiniz.”
şeklinde bir başka soru ve tablo oluşturmakta fayda var diye düşünmekteyim
Sorudaki E-materyal sayısının içine sadece abonelik yöntemi dışındaki satın alma, bağış ve derleme yönetmeleri ile sağlanan kaynakları ekleyelim.
Saygılarımla..
Merhaba
basma – yazma kitap, yazma kitap satın alan üniversite kütüphanesi var mı? Neden soruda nadir eser yayın sayısı yok :)) ciltlenmiş süreli yayın bilemedim uzun yıllardır basılı yayın ciltleyecek bir koleksiyon oluşuyor mu ? Değişim koleksiyonu bu konuda mevzuat uygun mu? Sayıştay denetimi bulguya sebep olmasın. Ambarlar arası devir olabiliyor kurumlar arası devir kaç üniversite kütüphanesinde yapılıyor……….
Yanıtlar ve cevapların sürdürülebilir ve her yıl oluşan koleksiyonla ilgili olması gereklidir. bir kaç kurumun iş ve işlemlerini genel olarak sorulmasına gerek var mı?
Veri olarak. Yıllık Faaliyet Raporlarımızdaki tablolar kullanılabilir.
Sağlıcakla Selamlar.
Merhabalar
Basılı ve Elektronik materyal ayrımı yapılması yeterli olacaktır.
Herkese merhabalar,
Kazım beyin, uluslararası standartları dikkate alarak ayırım yapılması gerekli vurgusuna katılıyorum. Aşağıda Yaşar Tonta hocanın makalesi bizlere yeni ufuklar açabilir diye düşünüyorum.
Kitap Dışı Materyaller: Terminolojik Bir Yaklaşım / Yaşar Tonta
http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/handle/11655/10143
Selamlar,
Merhabalar, Kazım Bey’in şuradaki paylaşmış olduğu tablodaki veriler bence uygun görünüyor. Sadece Bilgisayar Dosyaları ifadesi karışıklık yaratabilir mi diye kendi kendime sesli düşünyorum şu an. Yani örneğin, otomasyon sistemlerinde computer files a genellikle e-kaynaklar tanımlanmış görünüyor. Biz diyoruz ki e-kaynaklar ile basılı kaynaklar ayrı verilerde toplansın, ama bu burada yer alırsa karışıklık olur mu diye düşünüyorum. Aşağıdaki gibi açıklanıyor ve burada Document ifadesinden dolayı da ilgili e-kitaba gidiyor kayıtlarımız. 26 – Type of computer file (006/09)a – Numeric data b – Computer program c – Representational d – Document e – Bibliographic data f – Font g – Game Herkese… Daha fazla oku »
Farklı otomasyon programı kullananlar için MARC uygulamaları sorun teşkil edebilir. Kitap türü yerine Kazım beyin yazdığı gibi “Materyal Türü” yazılsa daha iyi olabilir. Onun dışında veri girişi olarak bu alan çok sorun teşkil etmiyor kanımca. Sonraki alanlarda farklı materyal türleri için veri giriş alanları var. Belki tüm materyal türlerini diğer sayfalara yaymaktansa tek bir sayfada toplanabilir. Sonra diğer ayrıntılara geçilebilir. Teşekkürler.
Öneri 1’i kabul ediyorsanız “+ Artı İşaretine” tıklayabilir misiniz?
Kabul etmiyorsanız “- Eksi” İşaretine tıklayabilir misiniz?
Öneri 2′ yi kabul ediyorsanız “+ Artı İşaretine” tıklayabilir misiniz?
Kabul etmiyorsanız “- Eksi” İşaretine tıklayabilir misiniz?
Kazım Bey,
Öneri 2 yi işaretledim; çünkü bu hali ile daha net oldu.
Bu detaylı çalışma için çok teşekkürler, ellerinize sağlık, Öneri 2 ile daha anlaşılır ve ortak çalışmaya uygun hale gelecek bir tablo oluşmuş bence.
Görsel-İşitsel Materyaller bir başka soruda ayrıntılı biçimde ele alındığından burada tekrarına gerek olmayabilir. Tablodan çıkarılması öngörülen e-kitapların nerede, ne şekilde ele alınacağı sorusu muğlak kalmıştır. Acaba soru soru ilerlemektense koleksiyonlarla ilgili sorular bir bütünlük içinde mi ele alınmalı?
Merhaba Selma Hanım, Fiziksel ve elektronik Koleksiyonu ayrı ayrı değerlendireceğiz. Görsel koleksiyon konusunda ise Yurtdışı örneklerinde de ayrıntıya gidilmemiş. Bizim önerilerde de bence gerek yok fakat gruptaki arkadaşlar ın önerisine sunacağız.
Kazım bey elinize sağlık. İkinci öneri daha makul. Nadir eserlere de çare bulunursa sanırım soru formatı tamamlanmış olur. Kolaylıklar dilerim.
Kazım Bey,
Öneri 2 daha anlaşılır ayrıca Müslüm Bey’e katılıyorum. Nadir eserler de unutulmamalı. Şöyle bir önerim olacak. Öneri 2’deki Fiziksel Kütüphane koleksiyonu kısmında bulunan
Kitaplar
Görsel-İşitsel Materyal
Süreli Yayınlar
Tez
Nadir Eserler de eklenebilir.
Saygılarımla
Merhaba Taliha Hanım,
Nadir Eserler’in tanımınıda yapmak gerekiyor. Kütüphanesinde Nadir Eser olan var mıdır?
Merhaba Kazım Bey,
Çalıştığım üniversite kütüphanesinde el yazması, taş baskı gibi yaklaşık 1200 adet nadir eser türünde eserler bulunmaktadır. Bu eserlerin zamanında katalogu yapılarak (bu konuda uzman hocalardan yardım alınarak) sonradan Yordam Otomasyon sistemine aktarılmış. Osmanlıca, Arapça ağırlıklı olan bu eserlerin bazı tanımlamaları eksik mesela fiziksel alan bilgileri tam değil. Saygılarımla
Merhabalar. Verileri işlerken, toplarken veya düzeltirken ulusal veya uluslararası standartlar üzerinden hareket etmenin, her zaman doğru olduğunu düşünmekteyim. Bundan dolayındır ki TÜİK formundaki soruları sorarken de, cevaplarken de belirlenmiş veya belirlenecek olan standartlar üzerinden gidilmesinde fayda vardır.. Marc standartları üzerinden verilerin çekilmesini genel anlamda doğru olacağını eğer düşünüyorsak, verilerin çekileceği kütüphanelerdeki otomasyon programlarını düşündüğümüzde iki tür otomasyon programı tanımlaması ile karşılaşıyoruz. Bunlar; Marc Standartlı Kütüphane Otomasyon Programları ile Marc Standartlarına Uyumlu Kütüphane Otomasyon Programları. Marc Standartlı Kütüphane Otomasyon Programları üzerinden Kazım beyin hazırlamış “Öneri 1” verileri almak mümkün. Marc Standartlarına Uyumlu Kütüphane Otomasyon Programlarından bu verileri almak ile ilgili sorun… Daha fazla oku »
Yusuf Bey sizi teorik olarak kesinlikle katılıyorum ama özel üniversite deneyimi olan biri olarak bazı tereddütlerimi de belirtmek isterim: -Yeni mezun istihdamı özel üniversitelerde daha fazla böylece personel maaşını minimumda tutabiliyorlar.Yani tecrübesiz kütüphaneciler ve ihtiyaçlarını tam olarak belirleyip talep edebilecek donanımdan yoksunlar. Bu durumda kesin ve süresiz reddedilme ihtimali var. (O zaman elle sayarsınız deniyor maalesef raporlar zorlayıcı olmuyor) -Yeni mezunlar katalogcu adayı oluyor ama katalogcu olamıyor maalesef ve katalogcuları bile zaman zaman teredüte düşüren konular onlar için içinden çıkılamaz ve düşünmek bile istemedikleri konu haline geliyor. Anlamayan anlatamıyor da, böylece kurumda çalışan kütüphaneciler için kataloglama baştan sona problem oluyor… Daha fazla oku »
Loc ya da taşınır mal yönetmeliği gibi arka planda bir otorite/mevzuat olması gayet şık düşünülmüş… Bu konuda benim önerim, sadece elektronik kitapların sağlama şeklindeki ayrımın belirtilmesinin gerekliliği…
*Satın alım yöntemleriyle sağlanan e-kitaplar
*Abonelik yöntemleriyle sağlanan e-kitaplar
gibi…